Ανθρώπινα Δικαιώματα

Σαν σήμερα 10 Δεκεμβρίου του 1948, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθετεί την Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Η Ελεάνορ Ρούσβελτ (μία από τους συντάκτες), 
επιδεικνύει τη Διακήρυξη

Πρόκειται για ένα τολμηρό και προοδευτικό για την εποχή του κείμενο, το οποίο προέκυψε από την αισιοδοξία των ανθρώπων που μόλις βγήκαν από έναν παγκόσμιο πόλεμο, πιστεύοντας ότι θα χτίσουν έναν καινούργιο, καλύτερο κόσμο, αφήνοντας πίσω τους τις στάχτες και τα λάθη του παρελθόντος. Φρούδες ελπίδες. Λίγους μήνες μετά ο Ψυχρός Πόλεμος θα άρχιζε στα βουνά του Γράμμου και η ανθρωπότητα θα συνέχιζε να αναζητά ελπίδα, ειρήνη και δίκαιο.
Η Διακήρυξη αυτή δεν είναι νομικά δεσμευτικό έγγραφο. Δεν την εφαρμόζουν ακόμα και οι χώρες που την υπέγραψαν!  Όμως για πάνω από 60 χρόνια συνεχίζει να αναφέρεται από ακαδημαϊκούς, νομικούς και συνταγματικά δικαστήρια. Υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ διεθνών δικηγόρων (ανάλογα με το ποιανού τα συμφέροντα εξυπηρετούν),  για το ποια σημεία της αντιπροσωπεύουν διεθνές εθιμικό δίκαιο και ποια όχι. Η αναγνώριση ή η απόρριψη αφορά είτε ορισμένα άρθρα είτε ακόμα και ολόκληρη τη διακήρυξη.

Ας γνωρίσουμε μερικά από τα 30 άρθρα της, μερικά δηλαδή από τα ανθρώπινα δικαιώματα που μας αναγνωρίζονται διεθνώς ότι ως ανθρώπινα όντα, θα ‘πρεπε να έχουμε:

Άρθρο 1.

'Ολοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.

Άρθρο 5.

Κανείς δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια ούτε σε ποινή ή μεταχείριση σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική.

Άρθρο 7.

Όλοι είναι ίσοι απέναντι στο νόμο και έχουν δικαίωμα σε ίση προστασία του νόμου, χωρίς καμιά απολύτως διάκριση. Όλοι έχουν δικαίωμα σε ίση προστασία από κάθε διάκριση που θα παραβίαζε την παρούσα Διακήρυξη και από κάθε πρόκληση για μια τέτοια δυσμενή διάκριση.

Άρθρο 9.

Κανείς δεν μπορεί να συλλαμβάνεται, να κρατείται ή να εξορίζεται αυθαίρετα.

Άρθρο 14.

1. Κάθε άτομο που καταδιώκεται έχει το δικαίωμα να ζητά άσυλο και να του παρέχεται άσυλο σε άλλες χώρες.

Άρθρο 19.

Καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης, που σημαίνει το δικαίωμα να μην υφίσταται δυσμενείς συνέπειες για τις γνώμες του, και το δικαίωμα να αναζητεί, να παίρνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης, και από όλο τον κόσμο.

Άρθρο 23.

1. Καθένας έχει το δικαίωμα να εργάζεται και να επιλέγει ελεύθερα το επάγγελμα του, να έχει δίκαιες και ικανοποιητικές συνθήκες εργασίας και να προστατεύεται από την ανεργία.

2. Όλοι, χωρίς καμιά διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίση εργασία.

3. Κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα δίκαιης και ικανοποιητικής αμοιβής, που να εξασφαλίζει σ' αυτόν και την οικογένειά του συνθήκες ζωής άξιες στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η αμοιβή της εργασίας, αν υπάρχει, πρέπει να συμπληρώνεται με άλλα μέσα κοινωνικής προστασίας.

4. Καθένας έχει το δικαίωμα να ιδρύει μαζί με άλλους συνδικάτα και να συμμετέχει σε συνδικάτα για την προάσπιση των συμφερόντων του.

Άρθρο 25.

1. Καθένας έχει δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένεια του υγεία και ευημερία, και ειδικότερα τροφή, ρουχισμό, κατοικία, ιατρική περίθαλψη, όπως και τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες. Έχει ακόμη το δικαίωμα σε ασφάλιση για την ανεργία, την αρρώστια, την αναπηρία, τη χηρεία, τη γεροντική ηλικία, όπως και για όλες τις άλλες περιπτώσεις που στερείται τα μέσα της συντήρησής του, εξαιτίας περιστάσεων ανεξάρτητων από τη θέλησή του.

Ολόκληρη η Διακήρυξη εδώ.